Hulpmiddelen en activiteiten voor Dreamlike Neighbourhoods (Droomwijken)

Voorbeeld 2: Vertelcafé over de kindertijd

Situatie & doelgroep

In Wenen werd het vertelcafé, “Plauderei” (“kletsen”) genoemd, georganiseerd met ouderen die regelmatig een ouderenclub bezoeken. Omdat de club vrij nieuw was, kenden de deelnemers elkaar niet zo goed. 

Het ijs breken

Om de deelnemers “in de stemming” te krijgen voor het onderwerp en om verhalen te starten, kunnen de volgende ijsbrekervragen nuttig zijn:

  • Waar ben je geboren (bijv. in een stad, op het platteland) en wat vond je daar het leukst?
  • Waar liggen je wortels? Waar woonde je als kind?
  • Als je een film over jezelf zou maken. Welke acteur zou jou het beste casten en waarom? 

Om de antwoorden te presenteren zou een tijdlijn op een tafel gelegd kunnen worden met touwtjes en kaartjes, en de deelnemers zouden hierop met wasknijpers of cijfers hun geboortejaar kunnen aangeven. Ook de verschillende geboorteplaatsen zouden met kaartjes getoond kunnen worden.

Een andere geschikte ijsbrekermethode is “De film van mijn leven”: Op basis van de vraag “Als je een film van je leven zou maken, wat voor soort film zou dat dan zijn en wie zou er als jou gecast worden?” Dan zouden de deelnemers kunnen discussiëren, bijv: “Ben je James Bond?” “Misschien een Scarlett O’Hara in Gone with the Wind?”. “Of als Ingrid Bergman in Casablanca?” “Of meer een Catwoman type?” “Zou jouw leven een drama zijn met Meryl Streep in de hoofdrol? Of meer als Mr. Bean in een komedie?“

De vertelfase

Aan de hand van de zeer algemene vraag “Als je aan je kindertijd denkt, waar denk je dan graag aan terug?” begonnen de deelnemers hun herinneringen aan bijvoorbeeld hun familie, school, vrijetijdsbesteding uit te wisselen. In ons café werden grappige gebeurtenissen uitgewisseld, evenals herinneringen aan moeilijke familieomstandigheden, de Tweede Wereldoorlog of de naoorlogse periode. Voor sommige deelnemers was het een emotionele reis terug in de tijd.

Om het gesprek gaande te houden en andere thema’s uit de kindertijd naar voren te halen werden kaarten met inspirerende vragen rondgedeeld. De deelnemers werden uitgenodigd die vragen te beantwoorden die hen bijzonder aanspraken of waarover ze iets wilden vertellen.

Enkele voorbeelden van inspirerende vragen:

  • Hoe zag het huis van mijn ouders eruit?
  • Hoe was mijn relatie met mijn broers en zussen als kind?
  • Welke van mijn familieleden vond ik als kind het leukst, en waarom?
  • Welke schoolervaring ben ik nooit vergeten?
  • Hoe ben ik opgevoed door mijn ouders (en grootouders)?
  • Wie heeft mij aangemoedigd?
  • Welke verlangens en dromen had ik als kind?
  • Welke aandenkens heb ik nog uit mijn jeugd?
  • Welke rituelen en gewoonten waren er in mijn familie van herkomst die ik heb overgenomen in mijn eigen familie?
  • Hoeveel kind is er vandaag (nog) in mij?

Afsluiting & duurzaamheid 

Om het gesprek af te sluiten vroegen we de deelnemers om hun jeugd in drie termen of zinnen te beschrijven. We maakten ook een poster met citaten en bijdragen van deelnemers om de resultaten van het Vertelcafé te delen met andere clubbezoekers. Kaarten met inspirerende vragen over de kindertijd werden in de club neergelegd om verdere gesprekken aan te moedigen (zie Storybox).